\"Thuốc

Thuốc giảm cân thế hệ mới – Orlistat

Hiện nay có nhiều loại thuốc giảm cân (hay thuốc giảm béo), chắc phải vài chục tên sản phẩm với các cơ chế khác nhau.

Các thuốc giảm cân này chia tạm chia làm 2 loại chính, thuốc thế hệ cũ và thế hệ mới.

Thuốc giảm cân thế hệ \”cũ\”

Thực ra, các thế hệ trước, khi người ta còn đói nghèo nhiều thì không có quá nhiều người bị thừa cân và phải quan tâm đến việc giảm cân. Thậm chí lúc đó người ta xem việc thừa cân là sung túc nữa.

Tuy nhiên, vẫn có người quan tâm đến việc giảm cân, cùng với khoa học chưa quá phát triển nên việc giảm cân đơn giản hơn và có một số nhóm thuốc sau dùng để giảm cân:

  • Nhóm thuốc gây chán ăn, không muốn ăn từ đó ăn ít lại tạo hiệu ứng giảm cân
  • Nhóm thuốc làm đầy hệ tiêu hóa, làm cho người sử dụng cảm thấy ít đói nên giảm ăn và từ đó giảm cân.
  • Nhóm thuốc làm tăng sự chuyển hóa, tức là làm tăng đốt cháy mỡ làm giảm cân.

Các thuốc thuộc thế hệ cũ trên thì có loại gây độc, có loại bất tiện khi sử dụng, thậm chỉ có loại gây khó chịu… nên hiện nay rất ít được dùng.

\"\"

Thuốc giảm cân thế hệ mới – Orlistat

Thế giới, đặc biệt là các nước phát triển, tỷ lệ thừa cân ngày càng cao, và người ta càng nhận thức được tác hại và giảm thẩm mỹ khi bị thừa cân. Khoa học cũng phát triển nên có nhiều loại thuốc giảm cân mới ra đời, và chúng được chia làm các nhóm chính sau:

  • Nhóm thứ nhất Sibutramin (meridia): có tác dụng làm giảm cảm giác ngon miệng bằng cách ức chế sự tái hấp thu các chất sinh học serotorin và noradrenadin tại khớp nối dây thần kinh. Chúng hạn chế sự dẫn truyền thần kinh từ ống tiêu hóa về vùng dưới đồi (hypothalamus) để không còn sự kích thích gây cảm giác đói. Do vậy người dùng thước này đói ít đi, ăn ít đi và cuối cùng là giảm cân. Tuy nhiên, nhóm thuốc này có tác dụng phụ không mong muốn là gây mạch nhanh, tăng huyết áp, nhức đầu v.v
  • Nhóm thứ hai Orlistat (một số đại diện gồm Xenical (dừng phân phối tại VN), Odistad (của Stella Việt Nam), Bisbeta: Thuốc thuốc nhóm này dùng cơ chế ngăn cản men thủy phân chất béo (enzym lipase) ở ruột. Chất béo (lipid) khi ăn vào ruột phải phân cắt thành các dạng đơn giản, chủ yếu dưới dạng acid béo, monoglycerid, glycerol, sterol mới được cơ thể hấp thu. Sự phân cắt này được thực hiện là nhờ có enzym lipase của dịch tụy và dịch ruột. Nếu hạn chế được hoạt tính của men này thì chất béo không hoặc ít được hấp thu vào cơ thể. Tác dụng của orlistat là gắn với enzym lipase, làm cho lipase của dịch tụy và dịch ruột giảm bớt hoạt tính, sự tiêu hóa hấp thu chất béo bị giảm đi khoảng 30%. Chất béo (năng lượng) ít được hấp thu thì cơ thể phải dùng năng lượng đốt từ chất béo có sẵn trong cơ thể do đó gây nên tác dụng giảm cân.
    Orlistat chỉ gắn với enzym lipase tại ruột và không được hấp thu nên không tác dụng đến hệ thần kinh trung ương, vì vậy dùng nó khá an toàn. Theo lý thuyết, orlistat sẽ tác động tới các nhóm vitamin tan trong dầu mỡ như Vitamin A, D, E, K mà chúng được hấp thu cùng với chất béo. Do vậy bác sĩ thường khuyên những người dùng orlistat nên dùng phụ trội thêm các vitamin này.
    Một tác dụng không mong muốn phổ biến của nhóm giảm cân orlistat là trong phân có nhiều mỡ, mót đại tiện, bởi lẽ dầu mỡ không được hấp thu sẽ được thải ra theo phân nhờn hoặc lỏng. Tuy nhiên, khách hàng sẽ giảm dần khi dùng quen thuốc.
  • Nhóm cuối cùng là thuốc giảm tích tụ mỡ: Đó là các thuốc rất mới với các tên thương phẩm cardiobil (sản xuất tại Italy), và calotine… mà bản chất là có chứa chất L-carnitine. Carnitine có trong tất cả các mô của cơ thể người (cơ, xương, tim, thận, gan…) và chỉ có ít trong máu, sữa. Chúng tham gia chuyển hóa lipid nội bào dưới dạng acid carnitine. Ở mức độ tế bào chuyển hóa năng lượng được điều hòa bằng cơ chế phức tạp bảo đảm cho tế bào hoạt động bình thường. Các chất béo muốn vào được trong tế bào để phân giải biến thành năng lượng cung cấp cho hoạt động của cơ thể phải nhờ đến một chất chuyên chở duy nhất là carnitine, như vậy carnitine là chất cơ bản của sự phân giải chất béo. Nếu cơ thể thiếu carnitine không phân giải được chất béo để giải phóng năng lượng, thì chất béo sẽ tích tụ lại – đó chính là nguyên nhân của sự béo mỡ.
    Những người thừa cân, vì lý do nào đó chất carnitine hoạt tính kém, hoặc bị giảm đi cùng với tuổi đời nên dễ sinh ra chứng béo phì. Các thuốc giảm cân loại này (cardiobil, calotine…) đều có chất cơ bản là L-carnitine (và một số phụ gia gây mùi vị thơm ngon) đã được Cơ quan quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) công nhận, và nó cũng đã được lưu hành ở nhiều nước. Người ta còn cho rằng thuốc giảm cân có carnitine làm tăng các phản ứng beta-oxy hóa để tăng phân giải chất béo của cơ thể, tạo thêm năng lượng cho các tế bào, do đó giảm tích tụ mỡ có tác dụng giảm béo. Ngoài ra, còn làm giảm sự chảy nhão của cơ bắp do tăng năng lượng trong các tế bào. Ở Việt Nam, Bộ Y tế đã cho phép nhập và lưu hành thuốc giảm cân cardiobil và calotine.

Đối với những người muốn giảm cân thì bên cạnh dùng thuốc hỗ trợ còn phải duy trì lối sống ăn uống lành mạnh, nhiều rau xanh và vận động, thể thao phù hợp, không thể ủy thác hoàn toàn cho thuốc thì việc giảm cân và tăng sức khỏe mới có kết quả tốt đẹp và duy trì tỷ trọng cân nặng BMI tốt lâu dài.

Chúc các bạn và Quý khách hàng mạnh khỏe và có cân nặng lý tưởng