Tổng quan
Viêm gan B là một bệnh nhiễm trùng gan có khả năng đe dọa tính mạng do virus viêm gan B (HBV) gây ra. Một số bệnh nhân nhiễm virus không thể chống lại tình trạng nhiễm trùng, và bị nhiễm bệnh suốt đời (mạn tính). Và thực tế, viêm gan B mạn tính là nguyên nhân gây ung thư gan trên toàn thế giới
Hiện đã có vacxin an toàn và hiệu quả giúp phòng ngừa viêm gan B từ 98-100%.
Bệnh viêm gan B có phổ biến không?
Virus viêm gan B có ở khắp nơi trên thế giới. Gần 300 triệu người trên toàn thế giới đang sống chung với bệnh viêm gan B mãn tính mà nhiều người không hề hay biết.
Ở Việt Nam, tỷ lệ nhiễm viêm gan B ước tính 8-10% dân số. Tức là khoảng 8-10 triệu người mang trong mình căn bệnh này.
Triệu chứng của viêm gan B là gì?
Các triệu chứng của viêm gan B cấp tính từ nhẹ đến nặng. Các triệu chứng này thường xuyên xuất hiện khoảng 1 đến 4 tháng sau khi bạn bị nhiễm bệnh, mặc dù bạn có thể thấy chúng sớm nhất là 2 tuần sau khi nhiễm bệnh. Một số người, thường là trẻ nhỏ, có thể không có bất kỳ triệu chứng nào.
Các dấu hiệu và triệu chứng của viêm gan B có thể bao gồm:
- Đau bụng, nước tiểu đậm
- Sốt, đau khớp
- Ăn không ngon, buồn nôn, nôn
- Suy nhược và mệt mỏi
- Vàng da hoặc mắt
Nguyên nhân
Nhiễm trùng viêm gan B là do virus viêm gan B (HBV) gây ra. Virus được truyền từ người này sang người khác qua máu, tinh dịch hoặc các chất dịch cơ thể khác. Nó không lây lan khi hoắt hơi hoặc ho.
Những cách phổ biến mà HBV có thể lây lan là:
- Tiếp xúc tình dục. Bạn có thể bị viêm gan B nếu bạn quan hệ tình dục không an toàn với người bị nhiễm bệnh. Vi-rút có thể truyền sang bạn nếu máu, nước bọt, tinh dịch hoặc dịch tiết âm đạo của người đó xâm nhập vào cơ thể bạn.
- Dùng chung kim tiêm. HBV dễ dàng lây lan qua kim và ống tiêm bị nhiễm máu đã nhiễm bệnh.
- Mẹ sang con. Phụ nữ mang thai bị nhiễm HBV có thể truyền virus cho con trong khi sinh. Tuy nhiên, trẻ sơ sinh có thể được chủng ngừa để tránh bị nhiễm bệnh trong hầu hết các trường hợp. Nói chuyện với bác sĩ về việc xét nghiệm viêm gan B nếu bạn đang mang thai hoặc muốn có thai.
Viêm gan B cấp tính và mãn tính
- Nhiễm viêm gan B cấp tính kèo dài dưới 6 tháng. Hệ thống miễn dịch của người bệnh có khả năng loại bỏ viêm gan B cấp tính khỏi cơ thể và bạn sẽ hồi phục hoàn toàn trong vòng vài tháng. Hầu hết những người bị viêm gan B khi trưởng thành đều bị nhiễm trùng cấp tính, nhưng nó có thể dẫn đến nhiễm trùng mãn tính.
- Nhiễm viêm gan B mãn tính kéo dài >6 tháng. Nó kéo dài vị hệ thống miễn dịch của người bệnh không thể chống lại nhiễm trùng. Nhiễm viêm gan B mãn tính có thể kéo dài suốt đời.
Biến chứng
Nhiễm HBV mạn tính có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, VD như:
- Xơ gan
- Ung thư gan
- Suy gan
- Kích hoạt lại virus viêm gan B
- Biến chứng khác
Điều trị viêm gan B mãn tính
Bác sĩ cho biết các loại thuốc điều trị viêm gan B hiện tại có hiệu quả nhất đối với những người có dấu hiệu bệnh gan đang hoạt động. Các loại thuốc hiện tại giúp tăng cường hệ thống miễn dịch của người bệnh và làm chậm tốc độ virus tự sinh sản. Chúng không tiêu diệt hoàn toàn virus. Nhưng có thể giúp giữ cho gan của bạn khỏe mạnh càng lâu càng tốt.
- Thuốc điều hòa miễn dịch. VD: Pegasys 180mcg/0.5mL Roche, Pegasys 135mcg/0.5mL Roche , … Đây là những phiên bản tổng hợp của kháng thể mà cơ thể chúng ta tạo ra để chống nhiễm trùng.
- Thuốc kháng virus đường uống. Đây là loại thuốc mạnh nhất để ức chế HBV. Những loại thuốc kháng virus đầu tay bao gồm tenofovir alafenamide hoặc tenofovir disoproxil và entecavir.
Phòng ngừa Viêm gan B
Cách tốt nhất để ngăn ngừa nhiễm Viêm gan B là tiêm phòng. Hiện đã có vaccin ngăn ngừa bị lây nhiễm virus Viêm gan B an toàn và hiệu quả. Vaccin Viêm gan B thường được tiêm 2 mũi cách nhau 1 tháng hoặc 3-4 mũi tiêm trong vòng 6 tháng, tùy thuộc vào loại vaccin được tiêm.
Trong thời gian mới tiêm phòng hoặc bạn chưa tiêm vaccin, bạn có thể giảm rủi ro bằng cách:
- QHTD an toàn. Nếu bạn không biết bạn tình của mình có bị nhiễm bệnh hay không, hãy sử dụng BCS latex hoặc polyurethane mới mỗi khi quan hệ tình dục. Và hãy nhớ rằng mặc dù bcs có thể làm giảm nguy cơ nhiễm HBV nhưng chúng không loại bỏ được nguy cơ.
- Không dùng chung các vật dụng cá nhân có thể tiếp xúc với máu. VD: bàn chải đánh răng, dao cạo râu, thiếu bị y tế hay kim tiêm…
- Điều trị dự phòng. Nếu bạn nghĩ rằng mình có thể đã bị phơi nhiễm gần đây, bạn có thể giảm nguy cơ bị nhiễm trùng bằng cách tiêm 1 liều vaccin và globulin miễn dịch viêm gan B trong 24h.